Bài 4: Giáo trình tiếng Trung Đương Đại Quyển 3 – Tôi yêu tình người Đài Loan

(Zài huódòng zhōngxīn)

Chén Mǐnxuān: Nǐmen zuótiān qù xiàowài jiāoxué, wán de zěnmeyàng?

Āndésī: Hěn búcuò. Wǒmen qùle hěn duō dìfāng. Wǒ zuì xǐhuān Píngxī lǎojiē, nàlǐ de qìfēn ràng wǒ xiǎngqǐle jiāxiāng.

Luó Shāndì: Píngxī, wǒ Yuánxiāojié de shíhou gāng qùguò. Wǒ yǔyán jiāohuàn de péngyǒu dài wǒ qù fàng tiāndēng. Tā gàosu wǒ bǎ yuànwàng xiě zài tiāndēng shàng, jiù kěyǐ shíxiàn.

Āndésī: Tīngshuō nèitiān fàng tiāndēng de rén tèbié duō.

Luó Shāndì: Shì a, hòulái wǒ zhǎo bù dào wǒ péngyǒu, shǒujī yòu shōu bú dào xùnhào, háihǎo pèngdào yí wèi rèxīn de xiǎojiě, tā bùdàn dài wǒ huí chēzhàn, hái qǐng wǒ chīle yì wǎn yuánxiāo.

Gāoqiáo Jiàntài: Duì, duì, duì, Táiwān rén zhēn yǒu rénqíngwèi. Yǒu yí cì, wǒ qù cānguān Táinán Kǒngmiào, zhèngzài yánjiū qiáng shàng de zì, yǒu yí wèi lǎo xiānshēng guòlái hěn yǒu nàixīn de gěi wǒ jiěshì. Zhè jiàn shìqíng ràng wǒ fēicháng gǎndòng.

Āndésī: Wǒ tīngshuō Táinán yǒu hěn duō yǒu tèsè de lǎo diàn, yèshì de xiǎochī yě hěn yǒumíng. Nǐ chīle dànzǎimiàn ma?

Gāoqiáo Jiàntài: Dāngrán chīle. Wǒ péngyǒu dài wǒ qù chīle hǎo jǐ yàng xiǎochī. Nàxiē diàn dōu zài xiàngzi lǐ, méiyǒu zhāopái, zhǐyǒu dāngdì rén cái zhīdào, kěshì dōngxi dōu hǎochī de bùdéliǎo.

Chén Mǐnxuān: Táiběi de xiàngzi lǐ yě yǒu hěn duō yǒu tèsè de shāngdiàn. Xiàng wǒmen xuéxiào fùjìn de xiàngzi lǐ yǒu yì jiā cháguǎn, nǐ yí jìnqù, lǎobǎn jiù ná hǎo chá zhāodài nǐ, gēn nǐ tán chá, tán shēnghuó. Lǎobǎn shuō, tā kāi cháguǎn, bú shì wèile zhuànqián, ér shì wèile ràng dàjiā rènshì chá wénhuà, yě jiāo péngyǒu.

Gāoqiáo Jiàntài: Táiwān yǒu tèsè de shāngdiàn hěnduō dōu bú zài dàjiē shàng; nǐ děi zǒujìn xiàngzi cái zhǎo de dào.

Luó Shāndì: Wèishéme?

Gāoqiáo Jiàntài: Yīnwèi Táiběi de fángzū tài guì le, yīxiē yǒu lǐxiǎng de rén zhǐhǎo bǎ diàn kāi zài xiàngzi lǐ.

Āndésī: Mǐnxuān gānggāng shuō de nà jiā cháguǎn, wǒ hěn yǒu xìngqù. Gǎitiān wǒmen yìqǐ qù, zěnmeyàng?

Luó Shāndì: Qù cháguǎn, tài wúliáo le ba. Wǒ háishì bǐjiào xǐhuān qù rènào de Dōngqū, yóuqí shì Táiběi 101 xīnnián fàng yānhuǒ de shíhou, gēn jǐ shí wàn rén yìqǐ kàn yānhuǒ, kuànián, yǐqián wǒ cónglái méiyǒu guò zhèyàng de jīngyàn.

Gāoqiáo Jiàntài: Wǒ zuì xǐhuān guàng yèshì. Nàlǐ de dōngxi zhǒnglèi yòu duō, jiàqián yòu piányi.

Chén Mǐnxuān: Wǒ yě xǐhuān yèshì de rènào, ràng wǒ yǒu guòjié de gǎnjué. Zài wǒ jiāxiāng, zhǐyǒu guònián guòjié de shíhou cái kàn de dào zhème duō rén.

Luó Shāndì: Wǒ dào yèshì yídìng xiān zhǎo chī de, xiàng chòudòufu, shuǐjiān bāo zhèxiē dōu búcuò, búguò wǒ zuì ài de háishì zhájīpái. Yì kǒu jīpái, yì kǒu bīng hóngchá, zhēnshi kāixīn jí le.

Gāoqiáo Jiàntài: Wǒmen zhège zhōumò jiù yìqǐ qù ba!

Tiếng Việt

(Trong một trung tâm hoạt động)
Trần Mẫn Huyện: Chuyến đi thực địa hôm qua của các bạn thế nào?

An Đức Tư: Được phết. Chúng mình đi nhiều nơi lắm. Mình thích nhất là phố cổ Bình Khê. Không khí ở đó khiến mình nhớ về quê hương.

La San Đế: Bình Khê à, lúc tết Nguyên tiêu mình vừa đi. Bạn trao đổi ngôn ngữ của mình dẫn mình đi thả lồng đèn gió, bạn ấy bảo nếu mình viết mong muốn của mình lên lồng đèn gió thì có thể sẽ thành sự thật.

An Đức Tư: Nghe nói hôm đó người đi thả lồng đèn gió rất đông.

La San Đế: Đúng vậy, sau đó mình không tìm thấy bạn, điện thoại lại không nhận được tín hiệu, cũng may gặp được một chị nhiệt tình, chị ấy không những dẫn mình về ga tàu mà còn mời mình ăn một bát bánh trôi.

Cao Kiều Kiện Thái : Đúng, đúng, đúng. Người Đài Loan thật sự rất thân thiện. Có một lần, mình đi thăm quan đền Khổng Tử Đài Nam, đang nghiên cứu chữ trên tưởng thì có một bác đến và kiên nhẫn giải thích cho mình. Điều này khiến mình vô cùng cảm động.

An Đức Tư: Mình nghe nói Đài Nam có rất nhiều cửa tiệm lâu đời, món ăn vặt ở chợ đêm cũng rất nổi tiếng. Bạn đã ăn mì tôm thịt Đài Nam chưa?

Cao Kiều Kiện Thái : Đương nhiên có ăn rồi. Bạn mình đã dẫn mình đi ăn mấy món ăn vặt. Mấy quán đó đều nằm trong ngõ, không có biển hiệu, chỉ có dân nơi đó mới biết, nhưng mà đồ ăn ngon lắm luôn í.

Trần Mẫn Huyện : Trong những con ngõ ở Đài Bắc cũng có rất nhiều quán độc đáo. Chẳng hạn như trong con ngõ gần trường chúng mình có một quán trà, ngay khi bạn bước vào, chủ quán đã bưng trà sẵn sàng chiêu đãi, cùng bạn đàm đạo về trà, nói chuyện cuộc sống. Chủ quán nói, bác ấy mở
quán trà không phải vì kiếm tiền, mà là vì để mọi người biết về văn hóa trà, cũng để kết thêm bạn nữa.

Cao Kiều Kiện Thái : Rất nhiều cửa hàng độc đáo ở Đài Loan không nằm trên đường phố, bạn phải đi bộ vào trong ngõ mới có thể tìm thấy được.

La San Đế: Sao lại thế?

Cao Kiều Kiện Thái : Bởi vì tiền thuê ở Đài Loan quả là đắt đi, một số người có ước mơ chỉ đành mở quán trong ngõ.

Phần 2

1. Từ vựng

 2. Đoạn văn

🔊 台灣南北走一趟

🔊 鈴木先生是高橋健太在日本的 同事。他常聽高橋談到台灣的人情 味和美食,所以上個星期他趁放假 來台灣旅行。高橋帶他去參觀故宮 博物院,上陽明山泡茶、泡溫泉, 當然也沒錯過東區,逛了24 小時營 業的書店,看了101的夜景,也吃 了很多台北的美食。健太還帶他在 師大附近的巷子裡參觀了一些日本 人留下來的木造房子。他覺得台北 真是一個有特色的大城市。

🔊 高橋告訴他,台灣還有一個地方非去不可——台南。台南是台
🔊 灣最古老的城市,有很多古蹟,而且那裡的人特別重視傳統。要是 他對歷史有興趣或是想多了解一些台灣人傳統的風俗習慣,應該去 台南走一趟。鈴木聽了,就決定第二天搭高鐵去。

🔊 高橋健太也說到,對台南人來說,早餐非常重要。在赤崁樓附 近就有很多小店賣台南人常吃的道地美食,所以鈴木一下高鐵就去 吃了鹹粥、牛肉湯。他沒想到台南人對吃這麼講究,每天花這麼多 時間吃一頓早飯。

🔊 吃飽了,他在附近逛逛,發現台南人不但走路慢,說話速度也 慢多了。窄窄的街道兩邊還留著很多日本人蓋的房子,跟台北真的 很不一樣。雖然他在台北玩得很開心,可是在台南才讓他有輕鬆的 感覺。他決定在台南多待幾天,好好地欣賞這個美麗的城市。

Pinyin

Táiwān nánběi zǒu yí tàng

Língmù xiānshēng shì Gāoqiáo Jiàntài zài Rìběn de tóngshì. Tā cháng tīng Gāoqiáo tándào Táiwān de rénqíngwèi hé měishí, suǒyǐ shàng ge xīngqī tā chèn fàngjià lái Táiwān lǚxíng. Gāoqiáo dài tā qù cānguān Gùgōng Bówùyuàn, shàng Yángmíngshān pào chá, pào wēnquán, dāngrán yě méi cuòguò Dōngqū, guàngle èrshísì xiǎoshí yíngyè de shūdiàn, kànle yī líng yī de yèjǐng, yě chīle hěn duō Táiběi de měishí. Jiàntài hái dài tā zài Shīdà fùjìn de xiàngzi lǐ cānguānle yìxiē Rìběn rén liú xiàlái de mùzào fángzi. Tā juéde Táiběi zhēn shì yí gè yǒu tèsè de dà chéngshì.

Gāoqiáo gàosu tā, Táiwān hái yǒu yí gè dìfāng fēi qù bùkě——Táinán. Táinán shì Táiwān zuì gǔlǎo de chéngshì, yǒu hěn duō gǔjì, érqiě nàlǐ de rén tèbié zhòngshì chuántǒng. Yàoshì tā duì lìshǐ yǒu xìngqù huòshì xiǎng duō liǎojiě yìxiē Táiwān rén chuántǒng de fēngsú xíguàn, yīnggāi qù Táinán zǒu yí tàng. Língmù tīngle, jiù juédìng dìèr tiān dā Gāotiě qù.

Gāoqiáo Jiàntài yě shuō dào, duì Táinán rén láishuō, zǎocān fēicháng zhòngyào. Zài Chìkànlóu fùjìn jiù yǒu hěn duō xiǎodiàn mài Táinán rén cháng chī de dàodì měishí, suǒyǐ Língmù yí xià Gāotiě jiù qù chīle xiánzhōu, niúròutāng. Tā méi xiǎngdào Táinán rén duì chī zhème jiǎngjiù, měitiān huā zhème duō shíjiān chī yí dùn zǎofàn.

Chī bǎole, tā zài fùjìn guàngguang, fāxiàn Táinán rén bùdàn zǒulù màn, shuōhuà sùdù yě màn duōle. Zhǎi zhǎi de jiēdào liǎngbiān hái liúzhe hěn duō Rìběn rén gài de fángzi, gēn Táiběi zhēn de hěn bù yíyàng. Suīrán tā zài Táiběi wán de hěn kāixīn, kěshì zài Táinán cái ràng tā yǒu qīngsōng de gǎnjué. Tā juédìng zài Táinán duō dāi jǐ tiān, hǎohāo de xīnshǎng zhège měilì de chéngshì.

Tiếng Việt

Làm một chuyến Bắc – Nam Đài Loan

Linh Mộc là đồng nghiệp ở Nhật Bản của Cao Kiều Kiện Thái. Anh thường được nghe Cao Kiều nói về lòng hiếu khách và thức ăn ngon của người Đài Loan cho nên vào tuần trước, anh đã tranh thủ ngày nghỉ để đến Đài Loan du lịch. Cao Kiểu dẫn anh đi thăm quan viện bảo tảng Cố Cung, lên núi Dương Minh pha trà, ngâm suối nước nóng, và tất nhiên là cũng không thể bỏ lỡ Khu Đông, ghé thăm hiệu sách mở cửa 24 giờ, ngắm cảnh đêm từ Đài Bắc 101 cũng như ăn rất nhiều món ăn ngon của Đài Bắc. Kiện Thái còn dẫn anh đi thăm quan một số ngôi nhà gỗ do người Nhật để lại ở các con ngõ gần Sư Đại. Anh thấy Đài Bắc thực sự là một thành phố lớn rất độc đáo.

Cao Kiều nói với anh rằng Đài Loan còn có một địa điểm không thể không đi, đó chính là Đài Nam. Đài Nam là thành phố cổ kính nhất ở Đài Loan. Nơi đây có nhiều di tích cổ và người dân cũng rất coi trọng truyền thống. Nếu anh quan tâm đến lịch sử hay muốn hiểu rõ
hơn về một số phong tục tập quán truyền thống của người Đài Loan thì nên làm một chuyến đến Đài Nam. Linh Mộc nghe xong quyết định đi cao tốc đến Đài Nam vào ngày hôm sau.

Cao Kiều Kiện Thái cũng đề cập rằng bữa sáng rất quan trọng với người Đài Nam. Gần tháp Xích Khám có rất nhiều quán nhỏ bán các món mà người Đài Nam chính cống hay ăn, cho nên vừa xuống tàu cao tốc là Linh Mộc đã đi ăn cháo mặn và canh thịt bò. Anh không ngờ người dân Đài Nam lại chú trọng việc ăn uống đến thế. Mỗi ngày đều dành nhiều thời gian như vậy để ăn một bữa sáng.

Sau khi ăn no nê, anh liền đi dạo gần đó và phát hiện ra người dân Đài Nam không những đi chậm mà tốc độ nói của họ cũng rất chậm rãi. Hai bên đường phố chật hẹp vẫn còn nhiều ngôi nhà do người Nhật dựng lên để lại, thực sự rất khác với Đài Bắc. Tuy anh đã có một khoảng thời gian vui vẻ ở Đài Bắc, nhưng ở Đài Nam mới khiến anh cảm thấy thư thái. Anh quyết định ở lại Đài Nam thêm vài ngày để có thể tận hưởng trọn vẹn thành phố xinh đẹp này.

Ngữ pháp

I. 不但……，還…… không những…, mà còn…

Chức năng: Cấu trúc cung cấp hai thông tin về chủ ngữ của câu.

1. 🔊 他昨天買的那件外套不但輕，還很暖和。
   Tā zuótiān mǎi de nà jiàn wàitào bùdàn qīng, hái hěn nuǎnhuo.
   Cái áo khoác mà anh ấy mua hôm qua không những nhẹ mà còn rất ấm.
2. 🔊 陳敏萱的中文不但發音很準，說話還很流利。
   Chén Mǐnxuān de Zhōngwén bùdàn fāyīn hěn zhǔn, shuōhuà hái hěn liúlì.
   Tiếng Trung của Trần Mẫn Huyên không những phát âm rất chuẩn mà còn nói rất lưu loát.
3. 🔊 我新辦的手機，不但月租便宜，還可以上網吃到飽。
   Wǒ xīnbàn de shǒujī, bùdàn yuèzū piányí, hái kěyǐ shàngwǎng chīdàobǎo.
   Chiếc điện thoại tôi mới đăng ký không những cước thuê bao tháng rẻ mà còn có thể truy cập internet không giới hạn.
4. 🔊 外面不但下雨，還颳大風，你就別出去了。
   Wàimiàn bùdàn xiàyǔ, hái guā dàfēng, nǐ jiù bié chūqù le.
   Bên ngoài không những đang mưa mà còn có gió lớn, bạn đừng ra ngoài nữa.
5. 🔊 端午節這一天，古代的中國人不但戴香包，還喝雄黃酒。
   Duānwǔjié zhè yì tiān, gǔdài de Zhōngguó rén bùdàn dài xiāngbāo, hái hē xiónghuángjiǔ.
   Vào ngày Tết Đoan Ngọ, người Trung Quốc thời xưa không những đeo túi thơm mà còn uống rượu hùng hoàng.

Cách dùng: Liên từ “不但”(bùdàn) có thể được đặt trước hoặc sau chủ ngữ, trạng từ “還” (hái) được đặt trước cụm động từ. Nếu liên từ “而且” (érqiě) xuất hiện sau “不但”, có thể lược bỏ “還”.

📝 Ví dụ:

1. 🔊 他買的外套，不但樣子好看，而且價格（還）很便宜。
   Tā mǎi de wàitào, bùdàn yàngzi hǎokàn, érqiě jiàgé (hái) hěn piányí.
   Cái áo khoác anh ấy mua không những kiểu dáng đẹp mà giá cả còn rất rẻ.
2. 🔊 他做的菜，不但顏色漂亮，而且味道（還）很香。
   Tā zuò de cài, bùdàn yánsè piàoliang, érqiě wèidào (hái) hěn xiāng.
   Món ăn anh ấy nấu không những màu sắc đẹp mà hương vị còn rất thơm.

II. Nói 說 và Nói với/về 談

Chức năng: Tiếng Quan Thoại hiện đại có khá nhiều động từ “nói”. Việc lựa chọn dùng từ thích hợp không chỉ phản ánh sự thành thạo trong ngôn ngữ mà còn cho thấy bản thân là người lịch sự. Hầu hết trường hợp thì loại của tân ngữ xác định động từ chứ không phải ngược lại, trường hợp thiểu số thì một trong hai lựa chọn đều có thể xảy ra, có thể có sự khác biệt về nghĩa hoặc không.

Cách dùng: 說 liên quan nhiều hơn đến các sự kiện tự phát, trong khi 談 lại liên quan nhiều hơn đến các sự kiện được sắp xếp và lên kế hoạch. Hầu hết các trường hợp thì 說 là một chiều và 談 là hai chiều (có sự tương tác qua lại giữa hai người trở lên, trao đổi, thảo luận). Tần suất sau 說 là một câu hoàn chỉnh.

III. 不是……，而是…… (không phải (là)…, mà là…)

Chức năng: Cấu trúc này phủ nhận một khẳng định và trình bày câu trả lời đúng.

1. 🔊 安德思喜歡的人不是王小姐，而是白小姐。
   Āndésī xǐhuān de rén bú shì Wáng xiǎojiě, ér shì Bái xiǎojiě.
   → Người mà An Đức Tư thích không phải là cô Vương, mà là cô Bạch.
2. 🔊 我不是不想去參加校外教學，而是因為最近忙死了。
   Wǒ bú shì bù xiǎng qù cānjiā xiàowài jiāoxué, ér shì yīnwèi zuìjìn máng sǐ le.
   → Không phải là tôi không muốn tham gia buổi học ngoại khóa, mà là vì dạo này bận chết đi được.
3. 🔊 這件衣服你不是用現金買的，而是刷卡買的，所以不能馬上退錢。
   Zhè jiàn yīfú nǐ bú shì yòng xiànjīn mǎi de, ér shì shuākǎ mǎi de, suǒyǐ bù néng mǎshàng tuì qián.
   → Bộ quần áo này bạn không phải mua bằng tiền mặt, mà là mua bằng thẻ, nên không thể trả lại tiền ngay lập tức.
4. 🔊 他去台灣不是為了旅行，而是為了學中文。
   Tā qù Táiwān bú shì wèile lǚxíng, ér shì wèile xué zhōngwén.
   → Anh ấy đến Đài Loan không phải để du lịch, mà là để học tiếng Trung.
5. 🔊 我換新工作，不是因為薪水比較高，而是新公司離我家比較近。
   Wǒ huàn xīn gōngzuò, bú shì yīnwèi xīnshuǐ bǐjiào gāo, ér shì xīn gōngsī lí wǒ jiā bǐjiào jìn.
   → Tôi đổi công việc mới không phải vì lương cao hơn, mà là vì công ty mới gần nhà tôi hơn.

Cách dùng: 是 là một thành phần rất linh hoạt, có lúc nó là một động từ, có lúc nó lại là một dấu hiệu ngữ pháp (trong ví dụ ② – ⑤). 而是 cũng là một thành phần ngữ pháp có tần suất xuất hiện cao, luôn là trạng từ, mang hơi hướng văn viết.

IV. 從來 + Phủ định (chưa/không bao giờ)

Chức năng: Cấu trúc 從來 + 沒 dùng để chỉ những sự việc chưa từng xảy ra trong quá khứ (trong trường hợp này, sau động từ chính sẽ có 過). Cấu trúc 從來不 để cập đến những tình huống thường không xảy ra.

1.  🔊 他雖然是台灣人，可是從來沒吃過道地的台南美食。
   Tā suīrán shì Táiwān rén, kěshì cónglái méi chīguò dàodì de Táinán měishí.
   → Dù anh ấy là người Đài Loan, nhưng chưa từng ăn món ngon đặc sản ở Đài Nam.
2. 🔊 我從來沒參加過騎車活動。難得今年有機會參加。
   Wǒ cónglái méi cānjiāguò qíchē huódòng. Nándé jīnnián yǒu jīhuì cānjiā.
   → Tôi chưa từng tham gia hoạt động đạp xe. Thật hiếm khi năm nay có cơ hội tham gia.
3. 🔊 羅珊蒂從來沒進過24小時營業的書店，所以我今天要帶她去。
   Luó Shāndì cónglái méi jìnguò èrshísì xiǎoshí yíngyè de shūdiàn, suǒyǐ wǒ jīntiān yào dài tā qù.
   → La San Địch chưa từng vào hiệu sách mở cửa 24 giờ, vì vậy hôm nay tôi muốn đưa cô ấy đi.
4. 🔊 我從來沒喝過雄黃酒，今天想喝喝看味道怎麼樣。
   Wǒ cónglái méi hēguò xiónghuángjiǔ, jīntiān xiǎng hēhē kàn wèidào zěnmeyàng.
   → Tôi chưa bao giờ uống rượu hùng hoàng, hôm nay muốn thử xem mùi vị thế nào.
5.  🔊 我從來沒在餐廳打過工，不知道在餐廳打工累不累。
   Wǒ cónglái méi zài cāntīng dǎguò gōng, bù zhīdào zài cāntīng dǎgōng lèi bù lèi.
   → Tôi chưa từng làm việc tại nhà hàng, không biết làm việc trong nhà hàng có mệt hay không.
6.  🔊 妹妹年紀還小，媽媽從來不讓她一個人出門。
   Mèimei niánjì hái xiǎo, māma cónglái bù ràng tā yí gè rén chūmén.
   → Em gái tôi còn nhỏ, mẹ tôi chưa bao giờ để nó ra ngoài một mình.
7.  🔊 他說在山區騎摩托車不太安全，所以他從來不這樣做。
   Tā shuō zài shānqū qí mótuōchē bú tài ānquán, suǒyǐ tā cónglái bù zhèyàng zuò.
   → Anh ấy nói rằng đi xe máy trên núi không an toàn lắm, vì vậy anh ấy chưa bao giờ làm như vậy.
8.  🔊 為了身體健康，他從來不吃炸的東西。
   Wèile shēntǐ jiànkāng, tā cónglái bù chī zhá de dōngxi.
   → Vì sức khỏe, anh ấy chưa bao giờ ăn đồ chiên rán.

Cách dùng: Cách dùng 沒 và 不 trong cấu trúc này được tóm tắt trong bảng bên dưới:

V. Các nghĩa Khác nhau của Động từ 上

Chức năng: Động từ 上 có nhiều nghĩa khác nhau, điển hình nhất là chỉ một chuyển động đi lên. Các trường hợp không điển hình sẽ phải học và ghi nhớ, không có quy tắc áp dụng chung.

📝 Ví dụ:

1. 🔊 春天的時候，很多人上陽明山泡溫泉、欣賞櫻花。
   Chūntiān de shíhou, hěn duō rén shàng Yángmíngshān pào wēnquán, xīnshǎng yīnghuā.
   Vào mùa xuân, rất nhiều người lên núi Dương Minh để tắm suối nước nóng và ngắm hoa anh đào.
2. 🔊 下課以後，我要上樓去找同學討論功課。
   Xiàkè yǐhòu, wǒ yào shàng lóu qù zhǎo tóngxué tǎolùn gōngkè.
   Sau khi tan học, tôi sẽ lên lầu tìm bạn học để thảo luận bài vở.
3. 🔊 車子來了！快上車吧！
   Chēzi lái le! Kuài shàng chē ba!
   Xe đến rồi! Mau lên xe đi!
4. 🔊 早點睡吧。明天 6 點要上飛機呢。
   Zǎodiǎn shuì ba. Míngtiān liù diǎn yào shàng fēijī ne.
   Ngủ sớm đi. Ngày mai 6 giờ phải lên máy bay đấy.
5. 🔊 他習慣週末上夜市。
   Tā xíguàn zhōumò shàng yèshì.
   Anh ấy có thói quen đi chợ đêm vào cuối tuần.
6. 🔊 為了身體健康，晚上最晚 11 點以前上床。
   Wèile shēntǐ jiànkāng, wǎnshàng zuì wǎn shíyī diǎn yǐqián shàng chuáng.
   Để có sức khỏe tốt, buổi tối muộn nhất là trước 11 giờ phải lên giường ngủ.
7. 🔊 上班時間，捷運上人很多，擠死了。
   Shàngbān shíjiān, jiéyùn shàng rén hěn duō, jǐ sǐ le.
   Giờ đi làm, trên tàu điện ngầm rất đông người, chen chúc kinh khủng.
8. 🔊 他每星期六都上教堂。
   Tā měi xīngqī liù dōu shàng jiàotáng.
   Mỗi thứ Bảy anh ấy đều đi nhà thờ.
9. 🔊 台北 101 跨年放煙火活動，昨天上電視新聞了。
   Táiběi yī líng yī kuànián fàng yānhuǒ huódòng, zuótiān shàng diànshì xīnwén le.
   Sự kiện bắn pháo hoa đón năm mới ở Đài Bắc 101 hôm qua đã lên bản tin truyền hình.

VI. 非…不可 (bắt buộc phải…; không thể không…)

Chức năng: Cấu trúc này thể hiện một hành động bắt buộc phải làm và không có lựa chọn thay thế theo quan điểm người nói.

📝 Ví dụ:

1. 🔊 哥哥已經兩年沒回國了，媽媽說今年除夕他非回來跟家人團聚不可。
   Gēge yǐjīng liǎng nián méi huíguó le, māmā shuō jīnnián chúxì tā fēi huílái gēn jiārén tuánjù bùkě.
   Anh trai đã hai năm không về nước, mẹ nói rằng đêm giao thừa năm nay anh ấy nhất định phải về đoàn tụ với gia đình.
2. 🔊 想要找到好工作，非充實自己的專業能力不可。
   Xiǎng yào zhǎodào hǎo gōngzuò, fēi chōngshí zìjǐ de zhuānyè nénglì bùkě.
   Muốn tìm được một công việc tốt, nhất định phải nâng cao năng lực chuyên môn của mình.
3. 🔊 台北這麼潮濕，我的鞋子都發霉了，非買除濕機不可。
   Táiběi zhème cháoshī, wǒ de xiézi dōu fāméi le, fēi mǎi chúshījī bùkě.
   Đài Bắc ẩm ướt như vậy, giày của tôi đều bị mốc rồi, nhất định phải mua máy hút ẩm.
4. 🔊 最近發生很多不好的事情，我非去廟裡拜拜不可。
   Zuìjìn fāshēng hěn duō bù hǎo de shìqíng, wǒ fēi qù miàolǐ bàibài bùkě.
   Gần đây xảy ra nhiều chuyện không hay, tôi nhất định phải đi chùa cúng bái.
5. 🔊 沒想到這份英文合約這麼複雜，公司非找人翻譯成中文不可。
   Méi xiǎngdào zhè fèn Yīngwén héyuē zhème fùzá, gōngsī fēi zhǎo rén fānyì chéng Zhōngwén bùkě.
   Không ngờ bản hợp đồng tiếng Anh này lại phức tạp như vậy, công ty nhất định phải tìm người dịch sang tiếng Trung.

Cách dùng: Cả 非 và 可 trong cấu trúc này đều có nguồn gốc từ tiếng Trung cổ đại và được dùng nhiều trong văn viết.

VII. 對…來說 (đối với… mà nói)

Chức năng: Cấu trúc này đưa ra một tuyên bố áp dụng cho tân ngữ sau 對. Tuyên bố có thể không đúng với người khác.

📝 Ví dụ:

1. 🔊 對台南人來說，早餐非常重要。
   Duì Táinán rén láishuō, zǎocān fēicháng zhòngyào.
   Đối với người Đài Nam, bữa sáng rất quan trọng.
2. 🔊 對喜歡中國文化的人來說，故宮博物院是一個值得參觀的地方。
   Duì xǐhuān Zhōngguó wénhuà de rén láishuō, Gùgōng bówùyuàn shì yí gè zhídé cānguān de dìfāng.
   Đối với những người thích văn hóa Trung Quốc, Bảo tàng Cố Cung là một nơi đáng để tham quan.
3.  🔊 一件羊毛外套 8000 塊錢，對我來說，太貴了。
   Yí jiàn yángmáo wàitào bāqiān kuài qián, duì wǒ láishuō, tài guì le.
   Một chiếc áo khoác len giá 8000 tệ, đối với tôi mà nói, quá đắt.
4.  🔊 對日本人來說，寫漢字不難。
   Duì Rìběn rén láishuō, xiě Hànzì bù nán.
   Đối với người Nhật, viết chữ Hán không khó.
5. 🔊 對中國人來說，春節、端午節、中秋節是一家人團聚的日子。
   Duì Zhōngguó rén láishuō, Chūnjié, Duānwǔjié, Zhōngqiūjié shì yì jiā rén tuánjù de rìzi.
   Đối với người Trung Quốc, Tết Nguyên Đán, Tết Đoan Ngọ và Tết Trung Thu là những ngày đoàn tụ gia đình.

→ Việc học cách thảo luận và trình bày thông tin về văn hóa, du lịch hay các hoạt động giải trí không chỉ giúp nâng cao kỹ năng giao tiếp mà còn mở ra cơ hội kết nối với nhiều người hơn.

Khi biết cách sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả, chúng ta có thể truyền tải thông điệp một cách sinh động, hấp dẫn và tạo ấn tượng tốt trong các cuộc trò chuyện. Vì vậy, hãy không ngừng rèn luyện kỹ năng này để giao tiếp trở thành một công cụ hữu ích trong cuộc sống hàng ngày.

→Xem tiếp Bài 5: Giáo trình tiếng Trung Đương Đại Quyển 3